Weinig kraanvogels kuikens door aanhoudende droogte – verslag broedjaar 2019

In 2019 zijn er 35 paren kraanvogels geteld in Nederland, drie meer dan in 2018. Noord-Nederland herbergt 77% van de paren, maar ook in het midden en zuiden van het land broeden kraanvogels.

Vrouwtje met kuiken van 7½ weken oud in versnelde pas over de kade. Fochteloërveen 8 juli 2019

In totaal hadden ongeveer 25 paren een nest met eieren en daarvan kregen 9 paren kuikens. Er zijn 15 kleine kuikens geteld en daarvan vliegen er 6 uit. Het tellen van het aantal kleine kuikens per paar is niet altijd eenvoudig. De cijfers die we hanteren zijn dan ook onvolledig en moeten gezien worden als een minimum aantal. Het was in 2019 voor het tweede jaar op rij kurkdroog in Nederland, met op veel plaatsen een laag waterpeil. Natte gebieden worden daardoor bereikbaar en verstoring en predatie van eieren en kuikens liggen op de loer.

Drenthe en Friesland krijgen er drie paren bij

In Drenthe en Friesland zijn 27 territoria vastgesteld. Het Fochteloërveen (9) en het Dwingelderveld (7) krijgen er beide een paar bij.

Droogte is een grote vijand van kraanvogels. Gepredeerd nest in de gemeente Noordenveld. April 2019

In het Fochteloërveen zat ook een satellietpaar (1). Dit paar heeft in de gemeente Noordenveld gebroed, maar het legsel is gepredeerd. Daarnaast zaten er (broed)paren in het Bargerveen (3), Drents-Friese Wold (2), Holtingerveld (1), Diependal (1), Holmerts Amen (1) en de Dellebuursterheide (1). Nieuw is een territorium in de Geeserstroom (1).

In Drenthe en Friesland drie kuikens vliegvlug

In het Fochteloërveen zijn 5 kuikens geboren. Twee daarvan zijn na ruim twee weken spoorloos. Van een ander paar verdwijnt een kuiken van 6 ½ week oud. Ook het vrouwtje van dit paar verdwijnt, maar het overgebleven kuiken wordt door het mannetje grootgebracht en vliegt uit.

Familie kraanvogel in het Dwingelderveld met kuiken van 11,5 week. Augustus 2019. Foto: A. Henckel
Kraanvogel Dwingelderveld 2019. Foto: B. Hooijer

In het Dwingelderveld zijn 3 kuikens geboren waarvan 2 na een week zijn verdwenen en 1 is uitgevlogen (info Joop Kleine). Op het Wapserveld en de Dellebuursterheide is 1 kuiken gezien, maar ontbreken vervolgwaarnemingen.

In Overijssel en Gelderland drie kuikens vliegvlug

In de Engbertsdijksvenen (1), Haaksbergerveen (2), Wierdense veld (1) en het Korenburgerveen (2) zijn 6 paren vastgesteld. In het Haaksbergerveen is een 1 kuiken uitgevlogen.

Veel paren kregen geen kuikens in 2019. Engbertsdijksvenen 24 maart 2019. Foto: Gerrit Schepers

In het Wierdense veld zijn 2 halfwas kuikens gefilmd in juni, maar daarna is er niets meer gezien.

In het Korenburgerveen in Gelderland zat het enige paar met 2 vliegvlugge kuikens.  Foto: D. Kuijperij

Noord-Brabant en Limburg: twee paren actief

In de Mariapeel (1) en de Groote Peel (1) zat een territoriaal paar en is balts en copulatie gezien. Het is de vraag of deze paren tot nestbouw zijn overgegaan vanwege de droogte.

Met dank aan alle kraanvogelwachters!

Een waakzame ouder houdt alles nauwlettend in de gaten. Fochteloërveen 3 augustus 2019

Heeft u opmerkingen of aanvullingen, geef ze dan s.v.p. door.  https://www.kraanvogels.net/contactpersonen-kraanvogelgebieden/

  • Dwingelderveld: Joop Kleine, Ronald Popken
  • Drents Friese Wold: Arend van Dijk, Widmar van der Meer, Harald de Graaff
  • Hijkerveld en Diependal: Bertil Zoer
  • Midden-Drenthe: Pauline Arends
  • Bargerveen: Eric Bloeming, Gerrit Bril
  • Fochteloërveen: H. Feenstra
  • Dellebuursterheide: Tom Jager
  • Engbertsdijksvenen: Gerrit Schepers, Peter van de Akker, Rick Ruis
  • Aamsveen en Witte Veen: Kees Rosenbrand
  • Haaksbergerveen: Peter van den Akker, Rick Ruis
  • Wierdense Veld: Mark Zekhuis, Gerrit Dommerholt
  • Korenburgerveen: Hans Rauwerdink
  • Deurnse- en Maria Peel: Jeu van Rijswick, Boena van Noorden
  • Groote Peel: Boena van Noorden
  • West-Brabant: Dirk van Straalen